Τι είναι το bypass, γιατρέ;

Είναι η πιο συχνή ερώτηση που κάνει ο ασθενής μετά τη διάγνωση του. Πρώτα χρειάζεται ηρεμία, δεύτερον συζητώντας με τον καρδιοχειρουργό σου, θα σε βοηθήσει να αντιμετωπίσεις με θάρρος και θετική σκέψη και να σου εξηγήσει βήμα-βήμα πως γίνεται η επέμβαση bypass ή αλλιώς αορτοστεφανιαία παράκαμψη.

Με το bypass επιτυγχάνουμε την βελτίωση της ροής του αίματος στις στεφανιαίες αρτηρίες οι οποίες περιβάλλουν τον καρδιακό μυ. Θα σε βοηθήσει πρώτα από όλα να ανακουφιστείς από τα συμπτώματα που έχεις και τα οποία συνήθως είναι θωρακικός πόνος ή δύσπνοια. Επίσης θα βοηθήσει να επανέλθεις στις καθημερινές σου συνήθειες, χωρίς τον φόβο για ένα νέο καρδιακό επεισόδιο ή άλλα προβλήματα με την καρδιά σου.

Ξέρεις ότι είναι αναγκαίο να γίνει, όμως αισθάνεσαι ότι είναι και μια σοβαρή επέμβαση. Ο Διευθυντής Καρδιοχειρουργός του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, Βασίλης  Κωτσής MD, απαντά σε 10 ερωτήσεις που πιθανά θα έχεις, για να σε βοηθήσει να προχωρήσεις με αυτοπεποίθηση.

Τι είναι το bypass ή αλλιώς η εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς;

Είναι η παράκαμψη μιας στένωσης ή απόφραξης στα στεφανιαία αγγεία και πραγματοποιείται με μοσχεύματα (αρτηρίες ή και φλέβες από τον ίδιο τον ασθενή). Με τα μοσχεύματα αυτά επιτυγχάνεται μεταφορά αίματος στη περιφέρεια του στεφανιαίου αγγείου.

Έχω καλύτερη επιλογή από να χειρουργηθώ;

Υπάρχει η  θεραπεία με φάρμακα αλλά και η αγγειοπλαστική με stents, τα οποία  μπορούν να βοηθήσουν στη στεφανιαία νόσο. Το bypass όμως εξακολουθεί να είναι η θεραπεία εκλογής στη στεφανιαία νόσο και έχει καλύτερα μακροχρόνια αποτελέσματα.

Με ποια μέθοδο εξωσωματικής κυκλοφορίας ή με πάλλουσας καρδιάς, θα έχουμε καλύτερα αποτελέσματα με το bypass;

Οι μελέτες έχουν δείξει ότι όσο πιο μεγάλο ρίσκο έχει ένα χειρουργείο Bypass τόσο καλύτερα αποτελέσματα έχουμε αν αυτό γίνει με Bypass καρδιάς Στεφανιαία παράκαμψη με πάλλουσα καρδιά (OPCAB) Στην κλασική καρδιοχειρουργική η λειτουργία της καρδιάς και των πνευμόνων υποκαθίσταται από την μηχανή της εξωσωματικής κυκλοφορίας. Στο Bypass με πάλλουσα καρδιά χρησιμοποιούμε ειδικούς σταθεροποιητές που ακινητοποιούν τμήματα της καρδιάς και η επέμβαση προσομοιάζει σε οποιαδήποτε άλλη επέμβαση με την καρδιά σε λειτουργία. Συγκεκριμένα, σε υπερήλικες ασθενείς, σε ασθενείς με προβλήματα στο ήπαρ, στους αγγειοπαθείς, τους διαβητικούς και σε αυτούς με υψηλό ρίσκο εγκεφαλικού είναι οι ασθενείς όπου η ένδειξη για bypass με πάλλουσα καρδιά είναι απόλυτη ένδειξη.

Μπορούν όλα τα περιστατικά, να γίνουν με Πάλλουσα καρδιά;

Στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών υπάρχει εξειδικευμένο κέντρο Χειρουργικής Πάλλουσας καρδιάς που πραγματοποιεί όλα τα Bypass με τον τρόπο αυτό, στο οποίο υπάρχει ήδη εικοσαετής εμπειρία. Έχει μάλιστα αποδειχθεί ότι η αποτελεσματικότητα της τεχνικής αυτής τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα συσχετίζεται άμεσα με την εμπειρία του χειρουργού.

Τι μοσχεύματα χρησιμοποιούνται στην επέμβαση αορτοστεφανιαίας παράκαμψης;

Χρησιμοποιούμε κατά βάση αρτηριακά μοσχεύματα (για τα αριστερά στεφανιαία αγγεία) που αποδεδειγμένα παραμένουν ανοιχτά για 20 χρόνια (93%) και φλεβικό για τη δεξιά στεφανιαία αρτηρία όπως συστήνεται διεθνώς.

Πόσο διαρκεί η επέμβαση;

Η διάρκεια μιας επέμβασης bypass εξαρτάται από τον αριθμό μοσχευμάτων που θα χρησιμοποιηθούν και συνήθως είναι 2.5 – 5 ώρες.

 Θα χρειαστεί νοσηλεία στη μονάδα εντατικής θεραπείας;

Μετά το χειρουργείο ο ασθενής παραμένει διασωληνωμένος για 4-5 ώρες για καλύτερη παρακολούθηση. Είναι λοιπόν αναγκαία η παραμονή στη ΜΕΘ για το πρώτο περίπου εικοσιτετράωρο μετά την επέμβαση.

Η επέμβαση bypass είναι επώδυνη;

Η μέση στερνοτομή είναι η λιγότερο επώδυνη τομή. Μετά την αποσωλήνωση στη ΜΕΘ και σε όλη την παραμονή στο νοσοκομείο υπάρχει ένα ελαφρύ αίσθημα πίεσης στο στέρνο που αντιμετωπίζεται με απλά μη συνταγογραφούμενα αναλγητικά σαν την παρακεταμόλη.

Διάρκεια ανάρρωσης

Η ανάρρωση εξαρτάται από πολλούς παράγοντες με βασικότερους την ηλικία και τη φυσική κατάσταση. Στα περιστατικά που γίνονται με πάλλουσα καρδιά η κινητοποίηση είναι άμεση από την πρώτη μετεγχειρητική ημέρα. Κινητοποιημένος, με πλήρη διατροφή και με ελάχιστο πόνο, την τέταρτη μετεγχειρητική ημέρα ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει στο σπίτι.

Μετά το χειρουργείο, τι μπορώ να κάνω και τι δεν μπορώ;

Το σημαντικό είναι η κινητοποίηση εκτός κρεβατιού όσο γρηγορότερα γίνεται και η προφύλαξη της σταθερότητας του στέρνου. Αυτό πραγματοποιείται με αποφυγή ανύψωσης βάρους και με ελάχιστη ένταση στη κίνηση των χεριών. Στην επιστροφή στο σπίτι μετά την εγχείρηση, όλες οι δραστηριότητες είναι εφικτές αλλά με μέτρο τις πρώτες έξι εβδομάδες. Στις οκτώ εβδομάδες το σώμα θα έχει αναρρώσει πλήρως. Στην εργασία η επιστροφή μπορεί να γίνει στις τρεις με τέσσερις εβδομάδες.

Συνοψίζοντας

Η επέμβαση αορτοστεφανιαίας παράκαμψης, γνωστή και ως bypass, πραγματοποιείται για την αποκατάσταση της ροής του αίματος στον καρδιακό μυ μέσα από τις στεφανιαίες αρτηρίες, όταν αυτές παρουσιάζουν σοβαρή στένωση ή απόφραξη. Κατά τη διάρκεια της επέμβασης, δημιουργείται μια νέα διαδρομή ροής του αίματος, παρακάμπτοντας τις αποφραγμένες αρτηρίες και αποκαθιστώντας την ομαλή αιμάτωση της καρδιάς. Μετά την εγχείρηση, απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή στον τρόπο ζωής, με υγιεινή διατροφή, τακτική άσκηση και έλεγχο των παραγόντων κινδύνου, όπως η χοληστερίνη και η αρτηριακή πίεση, για να διατηρηθεί το αποτέλεσμα της επέμβασης και να μειωθούν οι πιθανότητες επαναστένωσης.