Ανεύρυσμα Αορτής

Η λέξη ανεύρυσμα σημαίνει την τοπική διάταση (το σακούλιασμα) ενός αγγείου και μπορεί να συμβεί σε κάθε αγγείο του σώματος. Όταν έχουμε ένα ανεύρυσμα στην αορτή, που είναι και το μεγαλύτερο αγγείο στο ανθρώπινο σώμα, θεωρείται σαν θωρακικό όταν αναπτύσσεται στην θωρακική κοιλότητα (θωρακική αορτή) και κοιλιακό όταν αναπτύσσεται στην κοιλιακή χώρα (κοιλιακή αορτή). Όταν υπάρχει διάταση σε ένα τμήμα ενός αγγείου, το τοίχωμα προοδευτικά γίνεται λεπτό και με τάση, όπως ακριβώς γίνεται στο τοίχωμα ενός μπαλονιού που φουσκώνουμε. Ποιο είναι το αποτέλεσμα όταν φουσκώσουμε υπερβολικά ένα μπαλόνι; Το ίδιο συμβαίνει και στο ανεύρυσμα της αορτής όταν ξεπεράσουμε κάποιες συγκεκριμένες διαστάσεις ανευρύσματος.. Ο κίνδυνος είναι η ρήξη του τοιχώματος ή η ρήξη στοιβάδων του τοιχώματος ο λεγόμενος διαχωρισμός. Και οι δύο καταστάσεις είναι επείγουσες και θανατηφόρες. Ο σκοπός της χειρουργικής είναι να επέμβουμε πριν αυτό συμβεί, αντικαθιστώντας το διατεταμένο κομμάτι της αορτής με συνθετικό κυλινδρικό μόσχευμα που δεν μπορεί να διαταθεί ούτε να τρυπήσει.

- Αθηροσκλήρωση (Αθηρωματική νόσος των αγγείων) - Χρόνια ή άνευ θεραπείας υπέρταση - Κάπνισμα - Βλάβη από τραύμα (π.χ. τροχαίο ατύχημα) - Κληρονομική νόσος (π.χ. σύνδρομο Marfan, σύνδρομο Loeys-Dietz) Όλες αυτές οι καταστάσεις είναι δυνατό να προκαλέσουν αδυναμία στο τοίχωμα του αγγείου επιτρέποντας την τοπική διάταση του, δηλαδή την δημιουργία ανευρύσματος. Ποια είναι τα συμπτώματα ενός ανευρύσματος; Συνήθως δεν δίνουν συμπτώματα μέχρι να γίνουν πολύ μεγάλα. Είναι τις περισσότερες φορές τυχαίο εύρημα κατά την διάρκεια γενικών εξετάσεων για άλλα προβλήματα. Όταν είναι αρκετά μεγάλα για να δώσουν συμπτώματα ο ασθενής διαμαρτύρεται για πόνο στη πλάτη, αίσθημα παλμών, ζάλη, αδυναμία, δυσκολία στην αναπνοή. Ξαφνικός, δυνατός σαν τον χειρότερο που έχουμε αισθανθεί πόνο, συνήθως είναι ανάμεσα στις ωμοπλάτες, τότε είναι σημάδι ότι έχει γίνει ρήξη ενός ανευρύσματος ή διαχωρισμός της αορτής. Μια εξαιρετικά επείγουσα κατάσταση με μεγάλα ποσοστά θνητότητας.

Συνήθως, ένα ανεύρυσμα δεν δίνει συμπτώματα μέχρι να γίνει πολύ μεγάλο. Είναι τις περισσότερες φορές τυχαίο εύρημα κατά την διάρκεια γενικών εξετάσεων για άλλα προβλήματα. Όταν είναι αρκετά μεγάλα για να δώσουν συμπτώματα ο ασθενής διαμαρτύρεται για πόνο στη πλάτη, αίσθημα παλμών, ζάλη, αδυναμία, δυσκολία στην αναπνοή.

Ξαφνικός, δυνατός σαν τον χειρότερο που έχουμε αισθανθεί και διαξιφιστικός πόνος ανάμεσα στις ωμοπλάτες, είναι συνήθως σημάδι οτι έχει γίνει ρήξη ή διαχωρισμός της αορτής. Μια εξαιρετικά επείγουσα κατάσταση με μεγάλα ποσοστά θνητότητας.

Μεγάλα ανευρύσματα μπορούν να διαγνωσθούν με απλή ακτινογραφία θώρακος. Επίσης μπορούν να διαγνωσθούν με αξονική τομογραφία ή μαγνητική θώρακος και υπερηχογράφημα καρδιάς. Όταν το ανεύρυσμα είναι μικρό, η εξέταση που το διέγνωσε επαναλαμβάνεται κάθε 6 με 12 μήνες για να παρακολουθήσουμε κάθε εξέλιξη στο μέγεθος του. Με τον τρόπο αυτό προσδιορίζουμε τον κατάλληλο χρόνο για χειρουργική αποκατάσταση. Εάν η διάμετρος του ανευρύσματος είναι διπλάσια της διαμέτρου της υπόλοιπης φυσιολογικής αορτής τότε λέμε ότι θα πρέπει ο ασθενής να χειρουργείται.

Η χειρουργική αποκατάσταση του ανευρύσματος ξεκινά με στερνοτομή (το ανεύρυσμα στις περισσότερες περιπτώσεις είναι στο πρώτο τμήμα της αορτής) και έκθεση της αορτής στην περιοχή του ανευρύσματος. Ο ασθενής συνδέεται με το μηχάνημα της εξωσωματικής για να διατηρηθεί η κυκλοφορία και η αναπνοή. Μηχανικά αποκλείεται το ανεύρυσμα με συγκλειστικές λαβίδες. Αφαιρείται το πάσχον τμήμα και στη θέση του συρράπτεται συνθετικό κυλινδρικό μόσχευμα. Η κυκλοφορία αποκαθίσταται και ακολουθεί η σύγκλειση του στέρνου και του δέρματος. Υπάρχει και άλλη τεχνική ιδιαίτερα για την κατιούσα θωρακική μοίρα της αορτής ή και σε ασθενείς με υψηλό ρίσκο επέμβασης. Η τοποθέτηση stent graft. Δηλαδή διαδερμικά από τα μηριαία αγγεία τοποθετείται στο σημείο του ανευρύσματος συνθετικό μόσχευμα με μεταλλικό υποστήριγμα που εκπτύσσεται στα υγιή όρια του ανευρύσματος καθοδηγώντας την ροή του αίματος μέσα από το μόσχευμα. Αποκλείεται έτσι η περιοχή του ανευρύσματος και το αίμα που υπήρχε μεταξύ εξωτερικού τοιχώματος μοσχεύματος και ανευρυσματικού τοιχώματος μετατρέπεται σε θρόμβο και προστατεύεται η επιπλέον διάταση και η πιθανή ρήξη ενός ανευρύσματος.

Οι αρχές είναι ίδιες με αυτές που ήδη περιγράφονται. Τα σημεία που επιπλέον θα πρέπει να προσέξει ο ασθενής είναι: - Διακοπή καπνίσματος - Διατήρηση φυσιολογικής αρτηριακής πίεσης - Αποφυγή ανύψωσης βαρών

Υπάρχουν πολλών ειδών επεμβάσεις που γίνονται σε ανευρύσματα αορτής. Εδώ περιγράφονται οι απλούστερες μορφές. Το είδος της επέμβασης καθορίζεται από τη θέση και την έκταση του ανευρύσματος καθώς και τις βλάβες που προκαλούνται σε άλλους ιστούς και όργανα από το ανεύρυσμα (όπως για παράδειγμα μία επέκταση της βλάβης στην αορτική βαλβίδα που βρίσκεται στην αρχή της αορτής). Ο χειρουργός σας θα σας ενημερώσει διεξοδικά για το είδος της επέμβασης που θα χρειαστείτε.