Στην κλασική καρδιοχειρουργική, η στεφανιαία παράκαμψη (γνωστή και ως bypass καρδιάς) πραγματοποιείται με τη χρήση μηχανήματος εξωσωματικής κυκλοφορίας (on-pump CABG). Το μηχάνημα αυτό επιτρέπει στην πάλλουσα καρδιά να σταματήσει, ώστε ο χειρουργός να εκτελέσει την επέμβαση με ακρίβεια σε ακίνητο πεδίο.

Το αίμα του ασθενούς διοχετεύεται μέσω σωλήνων στη μηχανή και επιστρέφει στις αρτηρίες για να διατηρηθεί η συστηματική κυκλοφορία. Μετά την ολοκλήρωση της επέμβασης, πραγματοποιείται επανεκκίνηση της καρδιάς. Το μηχάνημα εξωσωματικής κυκλοφορίας έχει σώσει και συνεχίζει να σώζει εκατομμύρια ζωές και είναι αναπόσπαστο μέρος πολλών επεμβάσεων.

Έχει επιπλοκές και κινδύνους το bypass καρδιάς με τη χρήση του μηχανήματος εξωσωματικής κυκλοφορίας;

Η χρήση της εξωσωματικής κυκλοφορίας έχει ορισμένους κινδύνους για τους ασθενείς. Το ποσοστό νοσηρότητας σε ένα bypass καρδιάς μπορεί να φτάσει το 6-8%, κυρίως λόγω της χρήσης του μηχανήματος. Οι επιπλοκές περιλαμβάνουν αυξημένο κίνδυνο αιμορραγίας, νευρολογικές βλάβες, πιθανότητα εγκεφαλικού επεισοδίου και ενεργοποίηση φλεγμονώδους αντίδρασης στο σώμα. Επίσης, η καρδιά σταματά κατά τη διάρκεια της επέμβασης, με αποτέλεσμα πιθανή βλάβη στο μυοκάρδιο, ειδικά σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια ή πρόσφατο έμφραγμα.

Μπορεί να γίνει το bypass καρδιάς χωρίς τη χρήση του μηχανήματος εξωσωματικής κυκλοφορίας;

Η επιλογή να πραγματοποιηθεί η επέμβαση χωρίς τη χρήση εξωσωματικής κυκλοφορίας με πάλλουσα καρδιά (OPCAB) μπορεί να μειώσει αυτές τις επιπλοκές. Στις περισσότερες καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις, η χρήση του μηχανήματος είναι απαραίτητη, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις όπου πρέπει να επέμβουμε στο εσωτερικό της καρδιάς.

Ωστόσο, στη στεφανιαία παράκαμψη, η οποία αφορά τα αγγεία που τροφοδοτούν την καρδιά και βρίσκονται στην επιφάνειά της, είναι δυνατή η επέμβαση χωρίς εξωσωματική κυκλοφορία, χάρη στις τεχνολογικές εξελίξεις. Αυτό επιτρέπει την εκτέλεση της στεφανιαίας παράκαμψης, ενώ η καρδιά συνεχίζει να χτυπά, με τη φυσιολογική κυκλοφορία του αίματος να διατηρείται και την επέμβαση να γίνεται πιο απλή.

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα του bypass καρδιάς χωρίς εξωσωματική κυκλοφορία;

Τα πλεονεκτήματα αυτής της μεθόδου περιλαμβάνουν μικρότερη παραμονή στο νοσοκομείο, λιγότερες διαταραχές πηκτικότητας, μικρότερο χρόνο χειρουργείου και παραμονής στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, καθώς και μειωμένο κίνδυνο μετεγχειρητικών επιπλοκών στα νεφρά, στον εγκέφαλο και στο αναπνευστικό σύστημα.

Για ποιες κατηγορίες ασθενών είναι ωφέλιμο το bypass με πάλλουσα καρδιά (OPCAB);

Το bypass καρδιάς είναι ιδιαίτερα ωφέλιμο για ασθενείς άνω των 75 ετών, γυναίκες, διαβητικούς και ασθενείς με συγκεκριμένα προβλήματα υγείας, όπως αθηρωματική αορτή, νεφροπάθεια, δυσλειτουργία της αριστερής κοιλίας, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, περιφερική αγγειοπάθεια, κλπ.

Τι εξειδίκευση χρειάζεται το bypass με πάλλουσα καρδιά (OPCAB);

Η εφαρμογή του bypass καρδιάς χωρίς εξωσωματική κυκλοφορία απαιτεί εξειδικευμένο και έμπειρο Καρδιοχειρουργό, καθώς δεν είναι απλώς μια αντιγραφή της κλασικής επέμβασης bypass. Πρόκειται για μια διαφορετική προσέγγιση που συνεχώς εξελίσσεται, με τη χρήση κυρίως αρτηριακών μοσχευμάτων και την αποφυγή χειρισμών στην αορτή, κάτι που μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο ισχαιμικών εγκεφαλικών επεισοδίων.

Τι γίνεται αν χρησιμοποιηθεί ως μόσχευμα η σαφηνής φλέβα στο bypass καρδιάς χωρίς εξωσωματική κυκλοφορία;

Όσον αφορά τη σαφηνή φλέβα, αν αυτή χρησιμοποιηθεί για μόσχευμα, το αίμα θα βρει άλλη διαδρομή για να επιστρέψει στην καρδιά (παράπλευρη κυκλοφορία). Για ένα διάστημα περίπου 3 μηνών, μπορεί να εμφανιστεί οίδημα στο πόδι από το οποίο αφαιρέθηκε η φλέβα, το οποίο συνήθως υποχωρεί όταν ο ασθενής ξαπλώνει. Αυτό είναι φυσιολογικό και μπορεί να αντιμετωπιστεί με τη χρήση ειδικών καλτσών για τον περιορισμό του οιδήματος.