Πάλλουσα Καρδιά

Στην κλασική καρδιοχειρουργική, η στεφανιαία παράκαμψη (γνωστή και ως bypass καρδιάς) πραγματοποιείται με τη χρήση μηχανήματος εξωσωματικής κυκλοφορίας (on-pump CABG). Το μηχάνημα αυτό επιτρέπει στην πάλλουσα καρδιά να σταματήσει, ώστε ο χειρουργός να εκτελέσει την επέμβαση με ακρίβεια σε ακίνητο πεδίο.

Το αίμα του ασθενούς διοχετεύεται μέσω σωλήνων στη μηχανή και επιστρέφει στις αρτηρίες για να διατηρηθεί η συστηματική κυκλοφορία. Μετά την ολοκλήρωση της επέμβασης, πραγματοποιείται επανεκκίνηση της καρδιάς. Το μηχάνημα εξωσωματικής κυκλοφορίας έχει σώσει και συνεχίζει να σώζει εκατομμύρια ζωές και είναι αναπόσπαστο μέρος πολλών επεμβάσεων.

Έχει επιπλοκές και κινδύνους το bypass καρδιάς με τη χρήση του μηχανήματος εξωσωματικής κυκλοφορίας;

Η χρήση της εξωσωματικής κυκλοφορίας έχει ορισμένους κινδύνους για τους ασθενείς. Το ποσοστό νοσηρότητας σε ένα bypass καρδιάς μπορεί να φτάσει το 6-8%, κυρίως λόγω της χρήσης του μηχανήματος. Οι επιπλοκές περιλαμβάνουν αυξημένο κίνδυνο αιμορραγίας, νευρολογικές βλάβες, πιθανότητα εγκεφαλικού επεισοδίου και ενεργοποίηση φλεγμονώδους αντίδρασης στο σώμα. Επίσης, η καρδιά σταματά κατά τη διάρκεια της επέμβασης, με αποτέλεσμα πιθανή βλάβη στο μυοκάρδιο, ειδικά σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια ή πρόσφατο έμφραγμα.

Μπορεί να γίνει το bypass καρδιάς χωρίς τη χρήση του μηχανήματος εξωσωματικής κυκλοφορίας;

Η επιλογή να πραγματοποιηθεί η επέμβαση χωρίς τη χρήση εξωσωματικής κυκλοφορίας με πάλλουσα καρδιά (OPCAB) μπορεί να μειώσει αυτές τις επιπλοκές. Στις περισσότερες καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις, η χρήση του μηχανήματος είναι απαραίτητη, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις όπου πρέπει να επέμβουμε στο εσωτερικό της καρδιάς.

Ωστόσο, στη στεφανιαία παράκαμψη, η οποία αφορά τα αγγεία που τροφοδοτούν την καρδιά και βρίσκονται στην επιφάνειά της, είναι δυνατή η επέμβαση χωρίς εξωσωματική κυκλοφορία, χάρη στις τεχνολογικές εξελίξεις. Αυτό επιτρέπει την εκτέλεση της στεφανιαίας παράκαμψης, ενώ η καρδιά συνεχίζει να χτυπά, με τη φυσιολογική κυκλοφορία του αίματος να διατηρείται και την επέμβαση να γίνεται πιο απλή.

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα του bypass καρδιάς χωρίς εξωσωματική κυκλοφορία;

Τα πλεονεκτήματα αυτής της μεθόδου περιλαμβάνουν μικρότερη παραμονή στο νοσοκομείο, λιγότερες διαταραχές πηκτικότητας, μικρότερο χρόνο χειρουργείου και παραμονής στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, καθώς και μειωμένο κίνδυνο μετεγχειρητικών επιπλοκών στα νεφρά, στον εγκέφαλο και στο αναπνευστικό σύστημα.

Για ποιες κατηγορίες ασθενών είναι ωφέλιμο το bypass με πάλλουσα καρδιά (OPCAB);

Το bypass καρδιάς είναι ιδιαίτερα ωφέλιμο για ασθενείς άνω των 75 ετών, γυναίκες, διαβητικούς και ασθενείς με συγκεκριμένα προβλήματα υγείας, όπως αθηρωματική αορτή, νεφροπάθεια, δυσλειτουργία της αριστερής κοιλίας, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, περιφερική αγγειοπάθεια, κλπ.

Τι εξειδίκευση χρειάζεται το bypass με πάλλουσα καρδιά (OPCAB);

Η εφαρμογή του bypass καρδιάς χωρίς εξωσωματική κυκλοφορία απαιτεί εξειδικευμένο και έμπειρο Καρδιοχειρουργό, καθώς δεν είναι απλώς μια αντιγραφή της κλασικής επέμβασης bypass. Πρόκειται για μια διαφορετική προσέγγιση που συνεχώς εξελίσσεται, με τη χρήση κυρίως αρτηριακών μοσχευμάτων και την αποφυγή χειρισμών στην αορτή, κάτι που μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο ισχαιμικών εγκεφαλικών επεισοδίων.

Τι γίνεται αν χρησιμοποιηθεί ως μόσχευμα η σαφηνής φλέβα στο bypass καρδιάς χωρίς εξωσωματική κυκλοφορία;

Όσον αφορά τη σαφηνή φλέβα, αν αυτή χρησιμοποιηθεί για μόσχευμα, το αίμα θα βρει άλλη διαδρομή για να επιστρέψει στην καρδιά (παράπλευρη κυκλοφορία). Για ένα διάστημα περίπου 3 μηνών, μπορεί να εμφανιστεί οίδημα στο πόδι από το οποίο αφαιρέθηκε η φλέβα, το οποίο συνήθως υποχωρεί όταν ο ασθενής ξαπλώνει. Αυτό είναι φυσιολογικό και μπορεί να αντιμετωπιστεί με τη χρήση ειδικών καλτσών για τον περιορισμό του οιδήματος.

Bypass με πάλλουσα καρδιά ή με τη κλασσική μέθοδο;

Η ανάπτυξη της καρδιοχειρουργικής, στηρίχθηκε κυρίως στη χρήση της μηχανής εξωσωματικής κυκλοφορίας, η οποία συνδέεται κατά την διάρκεια της επέμβασης μέσω σωλήνων με τα μεγάλα αγγεία του ασθενούς. Με τους σωλήνες αυτούς, το αίμα που συγκεντρώνεται στη καρδιά διοχετεύεται στη μηχανή της εξωσωματικής κυκλοφορίας, φιλτράρεται, οξυγονώνεται και σε συνέχεια επανακυκλοφορεί και επιστρέφει στο σώμα μέσω της αορτής. Η καρδιά απομονώνεται και σταματά και η λειτουργία της όπως και αυτή των πνευμόνων, υποκαθίσταται μηχανικά. Με τον τρόπο αυτό, μπορούμε να δουλέψουμε μεν σε ένα αναίμακτο και ακίνητο χειρουργικό πεδίο αλλά με μη φυσικό τρόπο.

Η φλεγμονώδης αντίδραση του οργανισμού και η έκκριση τοξικών ουσιών που προκαλείται από αυτή την αφύσικη επαφή των έμμορφων συστατικών του αίματος με τους σωλήνες σύνδεσης της μηχανής (μηχανισμός αντίδρασης του οργανισμού σε κάτι ξένο) μπορούν να προκαλέσουν βλάβες σε όργανα στόχους όπως τα νεφρά, οι πνεύμονες, το ήπαρ και ο εγκέφαλος. Το οξειδωτικό στρες από την επαναιμάτωση της καρδιάς μετά την πλήρη ισχαιμία μπορεί να προκαλέσει βλάβες στην ίδια την καρδιά. Το ίδιο και οι μηχανικές βλάβες που μπορεί να συμβούν είτε στα σημεία σύνδεσης των σωλήνων και των μεγάλων αγγείων (αιμορραγίες, τραυματισμός), είτε από τη χαμηλή πίεση που διατηρείται από την μηχανή στη διάρκεια της επέμβασης που μπορεί να μειώσει την αιμάτωση του εγκεφάλου. Όλες αυτές, είναι κυρίως οι επιπλοκές που διατηρούν ακόμη και σήμερα παρά την τεχνολογική εξέλιξη τη θνητότητα αυτών των επεμβάσεων, στο 2-8%.

Bypass με πάλλουσα καρδιά – Η Τεχνική

Η μόνη πραγματική εξέλιξη τα τελευταία 20 χρόνια, μπορεί να θεωρηθεί η δυνατότητα που έχουμε ως καρδιοχειρουργοί, να χειρουργούμε πλέον χωρίς να χρησιμοποιούμε την μηχανή της εξωσωματικής κυκλοφορίας, αλλά κυρίως χωρίς να σταματούμε την λειτουργία της καρδιάς, αποφεύγοντας έτσι και τις επιπλοκές που απορρέουν από την εφαρμογή της. Αυτή η εξέλιξη, βρήκε πρόσφορο έδαφος κυρίως στις επεμβάσεις στεφανιαίας παράκαμψης, το γνωστό bypass (την παράκαμψη δηλαδή των αποφραγμένων ή στενωμένων αγγείων της καρδιάς ) που βρίσκονται στην εξωτερική επιφάνεια της και η πρόσβασή τους είναι εύκολη.

Με εξελιγμένα χειρουργικά εργαλεία που ονομάζονται σταθεροποιητές, διατηρούμε ακίνητα τα αγγεία της καρδιάς στα σημεία που θέλουμε να επαναιματώσουμε και με μοσχεύματα που παίρνουμε από τον ίδιο τον ασθενή, παρακάμπτουμε τις στενώσεις που έχουν δημιουργηθεί από την στεφανιαία νόσο, έχοντας την καρδιά σε πλήρη λειτουργία.

Έχει αποδειχθεί με πολυκεντρικές μελέτες ότι είναι μειωμένος ο χρόνος χειρουργείου, η ανάγκη για μετάγγιση αίματος, καθώς και η παραμονή στη ΜΕΘ και στο νοσοκομείο. Ο ασθενής κινητοποιείται άμεσα την πρώτη μετεγχειρητική ημέρα και οι επιπλοκές στο αναπνευστικό σύστημα, τους νεφρούς, το ήπαρ και τον εγκέφαλο ελαχιστοποιούνται, όπως και οι λοιμώξεις, οι αρρυθμίες και οι νευρολογικές διαταραχές. Το Bypass γίνεται πια σαν μια οποιαδήποτε άλλη χειρουργική επέμβαση.

Τα αποτελέσματα του Bypass με πάλλουσα καρδιά έχουν άμεση σχέση με την εμπειρία του χειρουργού και της χειρουργικής ομάδας. Δεν είναι μια επέμβαση που μπορεί να πραγματοποιηθεί από όλους τους χειρουργούς. Ο λόγος είναι ότι δεν μπορεί εύκολα να αναπαραχθεί και η περίοδος εκμάθησης είναι μεγάλη. Γιαυτό και ο αρχικός ενθουσιασμός για την τεχνική αυτή σταμάτησε, με αποτέλεσμα πολύ λίγοι καρδιοχειρουργοί να συνεχίζουν να την υπηρετούν.

Ποιοι ασθενείς ωφελούνται περισσότερο

Οι ασθενείς που έχουν το μεγαλύτερο όφελος από την χειρουργική στεφανιαίων αγγείων με πάλλουσα καρδιά είναι οι εξής:

• Οι ασθενείς υψηλού χειρουργικού κινδύνου με καρδιακή ανεπάρκεια. Με χαμηλό κλάσμα εξώθησης, όπως λέμε. Φανταστείτε μια τέτοια καρδιά να πρέπει να παραμείνει σταματημένη για 2-3 ώρες. Οι επιπτώσεις είναι βαρύτατες όπως και η θνητότητα. Έχει αποδειχθεί ότι όσο μεγαλύτερος είναι ο χειρουργικός κίνδυνος τόσο καλύτερα τα αποτελέσματα με πάλλουσα καρδιά.
• οι μεγαλύτεροι των 75 ετών
• με αθηρωματική αορτή
• με ΧΑΠ
• διαβητικοί
• νεφροπαθείς
• σε αντιαιμοπεταλλιακή αγωγή
• με περιφερική αγγειοπάθεια
• ασθενείς που δεν δέχονται μετάγγιση αίματος
• επανεπεμβάσεις

Στο κέντρο μας, ο συνδυασμός της τεχνικής αυτής (Bypass με πάλλουσα καρδιά) αλλά και η πιστή εφαρμογή των επίσημων κατευθυντήριων οδηγιών των διεθνών καρδιοχειρουργικών εταιριών για χρήση αρτηριακών μοσχευμάτων (δύο μαστικών κυρίως αρτηριών) και αποφυγή χειρισμών στην αορτή, έχει οδηγήσει σε εξαιρετικά αποτελέσματα.

Το Ιατρικό Κέντρο Αθηνών από το 2014 έχει στηρίξει την προσπάθεια μας αυτή με σύγχρονο βιοϊατρικό εξοπλισμό, με έμπειρο και εξειδικευμένο νοσηλευτικό προσωπικό που σε συνδυασμό με τα εξαιρετικά αποτελέσματα μας, καθιστούν το κέντρο μας μοναδικό.

Χειρουργική στεφανιαίων αγγείων με πάλλουσα καρδιά | Ιατρική και τεχνολογία

Ο Βασίλειος Ν. Κωτσής, MD, Καρδιοχειρουργός, ∆ιευθυντής Καρδιοχειρουργικής Κλινικής και Κέντρου Χειρουργικής Πάλλουσας Καρδιάς του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, μας μιλά για τη χειρουργική στεφανιαίων αγγείων με πάλλουσα καρδιά, μίας τεχνικής η οποία μειώνει σημαντικά την θνητότητα και θνησιμότητα και λαμβάνει χώρα μόνο σε εξειδικευμένα κέντρα που ασχολούνται αποκλειστικά με αυτή. 

Η ανάπτυξη της καρδιοχειρουργικής στηρίχθηκε στη χρήση της μηχανής εξωσωματικής κυκλοφορίας που συνδέεται στον ασθενή και υποκαθιστά την λειτουργία της καρδιάς και των πνευμόνων. Με τον τρόπο αυτό γίνεται εφικτό να σταματήσουμε την λειτουργία της καρδιάς και να δουλέψουμε σε ένα αναίμακτο και ακίνητο χειρουργικό πεδίο. Παρ’ όλα αυτά, ακόμη και με την εξέλιξη της συγκεκριμένης τεχνικής, αλλά και με τη τεχνολογία αρωγό, πάντοτε υπάρχει η πιθανότητα επιπλοκών που φθάνει το 2-8%. Εδώ και τουλάχιστον 20 χρόνια οι καρδιοχειρουργοί σκέφθηκαν να χειρουργούν πιο φυσιολογικά, χωρίς, δηλαδή τη χρήση της μηχανής εξωσωματικής κυκλοφορίας, αλλά κυρίως, χωρίς να σταματούν την καρδιά, προσπαθώντας έτσι να μειώσουν τις περιεγχειρητικές επιπλοκές, το χρόνο ανάρρωσης και να βελτιώσουν την θνητότητα. Ειδικά στη χειρουργική των στεφανιαίων αγγείων (αγγεία που αιματώνουν την ίδια την καρδιά και βρίσκονται στην επιφάνεια της) αυτό είναι απόλυτα εφικτό. Σε περιπτώσεις στενώσεων αυτών των αγγείων, η ενδεικνυόμενη επέμβαση είναι η παράκαμψη των στενώσεων αυτών. Η παράκαμψη των στεφανιαίων αγγείων, το γνωστό σε όλους μας bypass, μπορεί να πραγματοποιηθεί με απόλυτη επιτυχία μόνο από εξειδικευμένους στην τεχνική αυτή καρδιοχειρουργούς.

Χειρουργική στεφανιαίων αγγείων με πάλλουσα καρδιά | Τεχνική:

Με εξελιγμένα χειρουργικά εργαλεία που ονομάζονται σταθεροποιητές, διατηρούμε ακίνητα τα τμήματα και τα αγγεία της καρδιάς που θέλουμε να επαναιματώσουμε και με προπαρασκευασμένα μοσχεύματα που λαμβάνουμε από τον ίδιο τον ασθενή παρακάμπτουμε τις στενώσεις που έχουν δημιουργηθεί από τη στεφανιαία νόσο και δίνουμε αίμα στην περιφέρεια του αγγείου. Αποκαθιστούμε δηλαδή την αιμάτωση του. Πολυκεντρικές μελέτες έχουν αποδείξει ότι μειώνεται ο χρόνος χειρουργείου, η ανάγκη για μετάγγιση αίματος, καθώς και η παραμονή στη ΜΕΘ και στο νοσοκομείο. Μάλιστα, ο ασθενής κινητοποιείται άμεσα την πρώτη μετεγχειρητική ημέρα και ελαχιστοποιούνται οι επιπλοκές στο αναπνευστικό σύστημα, τους νεφρούς και τον εγκέφαλο καθώς και οι αρρυθμίες, οι νευρολογικές διαταραχές και οι λοιμώξεις.

Χειρουργική στεφανιαίων αγγείων με πάλλουσα καρδιά |Οφέλη για τον ασθενή:

Αξίζει να σημειώσουμε ότι εκείνοι που ωφελούνται περισσότερο από την τεχνική αυτή, είναι κυρίως οι ασθενείς υψηλού χειρουργικού κινδύνου, με χαμηλό κλάσμα εξώθησης με ή χωρίς ισχαιμία. Έχει αποδειχθεί ότι όσο υψηλότερου κινδύνου είναι οι ασθενείς, τόσο καλύτερα είναι τα αποτελέσματα της επέμβασης. Το ίδιο ισχύει και για τους μεγαλύτερους των 75 ετών,  αυτούς που πάσχουν από ΧΑΠ, αθηρωματική αορτή, οι νεφροπαθείς, οι διαβητικοί καθώς και οι ασθενείς οι οποίοι βρίσκονται σε αντιαιμοπεταλλιακή αγωγή, οι ασθενείς με περιφερική αγγειοπάθεια και κυρίως όσοι δεν δέχονται μετάγγιση αίματος και όσοι υπόκεινται σε επανεπεμβάσεις. 

Χειρουργική στεφανιαίων αγγείων με πάλλουσα καρδιά |Οργανωμένες Νοσοκομειακές δομές & Εξειδίκευση

Οι επεμβάσεις χειρουργικής στεφανιαίων αγγείων με πάλλουσα καρδιά απαιτούν εξειδίκευση και αφοσίωση, σύγχρονο νοσοκομειακό υλικοτεχνικό εξοπλισμό και συνεργασία χειρουργών και αναισθησιολόγων.  Τα τελευταία 20 χρόνια η ιατρική μας ομάδα έχει εξελίξει, σε μεγάλο βαθμό, τη συγκεκριμένη μέθοδο ώστε να εκτελούμε περισσότερο από το 99% των περιστατικών, χωρίς να χρησιμοποιούμε την μηχανή εξωσωματικής κυκλοφορίας, πάρα μόνο όταν το έχουμε προγραμματίσει, σε περιστατικά με ισχαιμία ή μετά από έμφραγμα του μυοκαρδίου, αλλά και πάλι χωρίς να σταματάμε την λειτουργία της καρδιά. Στο Κέντρο Χειρουργικής Πάλλουσας Καρδιάς του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, ο συνδυασμός της τεχνικής αυτής αλλά και η πιστή εφαρμογή των επίσημων κατευθυντήριων οδηγιών των διεθνών καρδιοχειρουργικών εταιριών για χρήση αρτηριακών μοσχευμάτων (δύο μαστικών κυρίως αρτηριών) και αποφυγή χειρισμών στην αορτή, έχει οδηγήσει σε εξαιρετικά αποτελέσματα. Η καθημερινή ενημέρωση για νέες τεχνολογίες και υλικά, σε συνδυασμό με τις συνεχείς επενδύσεις του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών σε βιοϊατρικό εξοπλισμό, αλλά και τα εξαιρετικά αποτελέσματα της ομάδας μας, καθιστούν το κέντρο μας, μοναδικό. Παράλληλα, και μέσα από τη συνεργασία της Διεπιστημονικής Ομάδας είμαστε σε θέση να προσφέρουμε την πλέον εξατομικευμένη, αντιμετώπιση για κάθε περίπτωση, όσο σύμπλοκη και αν είναι.

Χειρουργική στεφανιαίων αγγείων με πάλλουσα καρδιά. Μια τεχνική που έχει μετατρέψει το γνωστό Bypass σε μια απλή επέμβαση ρουτίνας. 

Η ανάπτυξη της καρδιοχειρουργικής στηρίχθηκε στη χρήση της μηχανής εξωσωματικής κυκλοφορίας που συνδέεται στον ασθενή και υποκαθιστά την λειτουργία της καρδιάς και των πνευμόνων. Με τον τρόπο αυτό γίνεται εφικτό να σταματήσουμε την λειτουργία της καρδιάς και να δουλέψουμε σε ένα αναίμακτο και ακίνητο χειρουργικό πεδίο.

Οι επεμβάσεις έγιναν πολύ ασφαλείς, αλλά η θνητότητα και οι μείζονες επιπλοκές παραμένουν σε υψηλά επίπεδα που φθάνουν το 2-8% παρά το πέρασμα του χρόνου και τις τεχνολογικές εξελίξεις. 

Γιατί όμως συμβαίνει αυτό? Μα γιατί είναι μια επέμβαση που γίνεται παρα φύση, είναι μία μη φυσιολογική παρέμβαση. Σταματάμε δηλαδή ένα όργανο που η λειτουργία του είναι  να συσπάται για να σπρώχνει το αίμα σε όλο μας το σώμα.

Εδώ και τουλάχιστον 20 χρόνια οι καρδιοχειρουργοί στη προσπάθεια τους να μειώσουν τις περιεγχειρητικές επιπλοκές, τον χρόνο ανάρρωσης και να βελτιώσουν την θνητότητα, σκέφθηκαν να χειρουργούν πιο φυσιολογικά, χωρίς την χρήση της μηχανής εξωσωματικής κυκλοφορίας που βασικά είναι η κύρια αιτία αυτών των επιπλοκών, αλλά και κυρίως χωρίς να σταματούν την καρδιά. Ειδικά στη χειρουργική των στεφανιαίων αγγείων (αγγεία που αιματώνουν την ίδια την καρδιά και βρίσκονται στην επιφάνεια της) αυτό είναι απόλυτα εφικτό. Σε περιπτώσεις στενώσεων αυτών των αγγείων η ενδεικνυόμενη επέμβαση είναι η παράκαμψη των στενώσεων αυτών. Η παράκαμψη αυτή των στεφανιαίων αγγείων, το γνωστό σε όλους μας bypass, μπορεί να γίνει από εξειδικευμένους στην τεχνική αυτή καρδιοχειρουργούς, με απόλυτη επιτυχία. 

Με εξελιγμένα χειρουργικά εργαλεία που ονομάζονται σταθεροποιητές, διατηρούμε ακίνητα τα τμήματα και τα αγγεία της καρδιάς που θέλουμε να επαναιματώσουμε και με προπαρασκευασμένα μοσχεύματα που παίρνουμε από τον ίδιο τον ασθενή παρακάμπτουμε τις στενώσεις που έχουν δημιουργηθεί από την στεφανιαία νόσο και δίνουμε αίμα στην περιφέρεια του αγγείου. Με άλλα λόγια αποκαθιστούμε την αιμάτωση του. 

Έχει αποδειχθεί με πολυκεντρικές μελέτες ότι είναι μειωμένος ο χρόνος χειρουργείου, η ανάγκη για μετάγγιση αίματος όπως και η παραμονή στη ΜΕΘ και στο νοσοκομείο. Ο ασθενής κινητοποιείται άμεσα την πρώτη μετεγχειρητική ημέρα και οι επιπλοκές στο αναπνευστικό σύστημα τους νεφρούς και τον εγκέφαλο ελαχιστοποιούνται καθώς και οι λοιμώξεις, οι αρρυθμίες και οι νευρολογικές διαταραχές. 

Τα αποτελέσματα της τεχνικής αυτής έχει αποδειχθεί ότι έχουν άμεση σχέση με την εμπειρία του χειρουργού και της χειρουργικής ομάδας. Δεν είναι μια επέμβαση που μπορεί να πραγματοποιηθεί από όλους τους χειρουργούς. Ο λόγος είναι ότι δεν μπορεί εύκολα να αναπαραχθεί και η περίοδος εκμάθησης είναι μεγάλη. Γιαυτό και ο αρχικός ενθουσιασμός για την τεχνική αυτή σταμάτησε, με αποτέλεσμα πολλοί λίγοι καρδιοχειρουργοί να συνεχίσουν να την υπηρετούν.  Οφείλει ο χειρουργός να είναι έμπειρος και αφοσιωμένος στη τεχνική αυτή. Προσωπικά τα τελευταία 20 χρόνια έχω ένα έντονο ενδιαφέρον για την τεχνική αυτή και με τους συνεργάτες μου, την έχουμε εξελίξει σε μεγάλο βαθμό ώστε να εκτελούμε περισσότερο από το 99% των περιστατικών, χωρίς να χρησιμοποιούμε την μηχανή εξωσωματικής κυκλοφορίας παρα μόνο όταν το έχουμε προγραμματίσει, σε περιστατικά με ισχαιμία ή μετά από έμφραγμα του μυοκαρδίου.

Εκείνοι που ωφελούνται περισσότερο από την τεχνική αυτή είναι :

• ασθενείς υψηλού χειρουργικού κινδύνου με χαμηλό κλάσμα εξώθησης με ή χωρίς ισχαιμία
• οι μεγαλύτεροι των 75 ετών
• με αθηρωματική αορτή
• με ΧΑΠ
• διαβητικοί
• νεφροπαθείς 
• σε αντιαιμοπεταλλιακή αγωγή
• με περιφερική αγγειοπάθεια
• ασθενείς που δεν δέχονται μετάγγιση αίματος
• σε επανεπεμβάσεις 

Στο κέντρο μας, ο συνδυασμός της τεχνικής αυτής αλλά και η πιστή εφαρμογή των επίσημων κατευθυντήριων οδηγιών των διεθνών καρδιοχειρουργικών εταιριών για χρήση αρτηριακών μοσχευμάτων (δύο μαστικών κυρίως αρτηριών) και αποφυγή χειρισμών στην αορτή, έχει οδηγήσει σε εξαιρετικά αποτελέσματα.

Το Ιατρικό Κέντρο Αθηνών από το 2014 έχει στηρίξει την προσπάθεια μας αυτή με σύγχρονο βιοιατρικό εξοπλισμό, με έμπειρο και εξειδικευμένο νοσηλευτικό προσωπικό που σε συνδυασμό με τα εξαιρετικά αποτελέσματα μας καθιστούν το κέντρο μας μοναδικό.

Η καρδιά δεν πρέπει να σταματάει…….      

Η πρακτική μας στην επαναγγείωση των  στεφανιαίων αγγείων με πάλλουσα καρδιά σε σχέση με τις κατευθυντήριες οδηγίες και τις εξελίξεις στην καρδιοχειρουργική. 

Από την αρχή της λειτουργίας του Κέντρου Χειρουργικής Πάλλουσας Καρδιάς προσπαθήσαμε να συνδυάσουμε πρωτοποριακές ιδέες πάντα σε συμφωνία με την τεκμηριωμένη πρακτική και τις κατευθυντήριες οδηγίες των επίσημων καρδιοχειρουργικών εταιριών.  

Είναι κοινά πια αποδεκτό αυτό που αρχικά είχε καταγραφεί, ότι όσο υψηλότερου ρίσκου είναι ένας ασθενής, τόσο καλύτερο αποτέλεσμα έχουμε με την χειρουργική των στεφανιαίων αγγείων σε πάλλουσα καρδιά (Πίνακας 1). Πλέον αυτό επιβεβαιώνεται και αναφέρεται και στις πρόσφατες κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Καρδιοχειρουργικής Εταιρίας (ESC/EACTS Guidelines 2018) με την προϋπόθεση όμως να εκτελείται από έμπειρη για την τεχνική αυτή χειρουργική ομάδα (ένδειξη Class IIa, Level B).

Καταδεικνύεται έτσι η μεγάλη σημασία που έχει στην Off pump χειρουργική η εμπειρία της καρδιοχειρουργικής ομάδας. Η εμπειρία είναι αποτέλεσμα της αφοσίωσης στην τεχνική αυτή και η ομάδα μας τα τελευταία είκοσι χρόνια εργάζεται αποκλειστικά σε αυτή την κατεύθυνση. Παρατηρούμε ότι ακόμη και για περιστατικά που είναι μονόδρομος να γίνουν με τον τρόπο αυτό, όπως σε περιπτώσεις βαρείας αθηρωμάτωσης της αορτής ή πορσελανοειδούς αορτής και πάλι συστήνεται από τις οδηγίες να γίνεται από έμπειρη χειρουργική ομάδα (Ib).  

Στις γενικές θεωρήσεις των πρόσφατων οδηγιών, αναφέρεται ρητά ότι στο bypass θα πρέπει να γίνεται πλήρης επαναιμάτωση (Class I, Level B). Αυτό είναι και το σημείο που γίνεται αρνητική κριτική στην χειρουργική των στεφανιαίων αγγείων με πάλλουσα καρδιά, γιατί θεωρείται ότι αποφεύγεται λόγω τεχνικών δυσκολιών η πλήρης επαναιμάτωση. Και πραγματικά αυτό ισχύει και φαίνεται και στις μεγάλες μελέτες που δεν δείχνουν ανωτερότητα της Off pump χειρουργικής για αυτόν ακριβώς τον λόγο. Στις μελέτες αυτές όμως συμμετείχαν καρδιοχειρουργικές ομάδες που δεν ασχολούνται αποκλειστικά με την τεχνική αυτή αλλά το έχουν σαν εναλλακτική μέθοδο. Η εμπειρία και η αφοσίωση στη τεχνική, παίζει σημαντικό ρόλο και στον αριθμό αλλά και στη ποιότητα των αναστομώσεων. Ενδεικτικό των «λανθασμένων αποτελεσμάτων» είναι ότι οι μελέτες αυτές ενώ ξεκινούν την επέμβαση Off pump σε μεγάλο ποσοστό από 6-12% αναγκάζονται να την τελειώσουν On pump λόγω τεχνικών δυσκολιών. Να σημειωθεί ότι το αντίστοιχο ποσοστό σε εξειδικευμένα κέντρα είναι μικρότερο του 1% και στο δικό μας πλησιάζει το 0.2%. Στα κέντρα αυτά όπως το δικό μας γίνεται πλήρης και ποιοτική επαναιμάτωση.  

Το ίδιο σημαντικό (Class I, Level b), είναι στις κατευθυντήριες οδηγίες και η ελαχιστοποίηση  των χειρισμών στην ανιούσα αορτή. Η αορτή αποτελούσε πάντα το σημείο αναφοράς στο bypass και ακόμη και η επέμβαση ονομαζόταν αορτοστεφανιαία παράκαμψη γιατί οι κεντρικές αναστομώσεις των μοσχευμάτων γινόταν αποκλειστικά στην αορτή. Εξ ορισμού στην Off pump, αποφεύγονται οι απαραίτητοι για την On pump χειρισμοί στην ανιούσα αορτή (διασωλήνωση και αποκλεισμός της αορτής, κεντρικές αναστομώσεις, χορήγηση καρδιοπληγίας). Με την χρήση των δύο έμμισχων μαστικών αρτηριών σαν τροφοδότες αίματος μπορούμε να επαναιματώσουμε όλα τα στεφανιαία αγγεία χωρίς να χρειαστεί να ακουμπήσουμε την αορτή. Έτσι η επέμβαση πλέον μπορεί και να χαρακτηρισθεί και απλά στεφανιαία παράκαμψη.

Για την επιλογή μοσχευμάτων είναι σημαντική η αλλαγή που έγινε στις οδηγίες και αντί για έμμισχη αριστερή μαστική στον πρόσθιο κατιόντα πλέον συστήνεται απλά μαστική στον πρόσθιο κατιόντα (Class I, Level Β). Δηλαδή μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε αριστερή είτε δεξιά έμμισχη μαστική αρτηρία στον πρόσθιο κατιόντα κλάδο. Εμείς τα τελευταία είκοσι χρόνια χρησιμοποιούμε και τις δύο έμμισχες μαστικές αρτηρίες  (Class IIa, Level Β) για επαναιμάτωση στο αριστερό στεφανιαίο σύστημα. Η χρήση δεύτερου αρτηριακού μοσχεύματος προστέθηκε στις οδηγίες και είναι Class IIa, Level B ένδειξη. Εμείς σαν δεύτερο αρτηριακό μόσχευμα χρησιμοποιούμε την δεξιά έμμισχη μαστική αρτηρία. Σε περιπτώσεις που δεν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε σαν δεύτερο αρτηριακό μόσχευμα μία μαστική χρησιμοποιούμε την κερκιδική αρτηρία προτιμώντας την από φλεβικό μόσχευμα (Class I, Level B).  Με τις τελευταίες κατευθυντήριες οδηγίες το 2018 γίνεται εμφανές ότι η πρακτική μας επιβεβαιώνεται. 

Ο τρόπος τώρα παρασκευής των μοσχευμάτων έχει ιδιαίτερη σημασία. Οι έμμισχες μαστικές  αρτηρίες προτείνεται πλέον να παρασκευάζονται skeletonized, δηλαδή απογυμνωμένες από τους γύρω ιστούς. Είναι και αυτή μια πρακτική που εμείς εφαρμόζουμε πάνω από μια εικοσαετία και από το 2018 έχει ένδειξη  Class I, Level B.

Συμπερασματικά η χειρουργική των στεφανιαίων αγγείων σε πάλλουσα καρδιά μπορεί να είναι μια απαιτητική και χειρουργικά δύσκολο να αναπαραχθεί και να εκπαιδευτεί τεχνική,  τα οφέλη όμως για τον ασθενή άμεσα μετεγχειρητικά είναι πολλαπλά συγκριτικά με τις άλλες μεθόδους επαναιμάτωσης του μυοκαρδίου αρκεί να γίνεται από έμπειρη και εξειδικευμένη στην τεχνική ομάδα.   

Οι τελευταίες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρίας και της Ευρωπαϊκής Εταιρίας Καρδιοθωρακοχειρουργών (ESC/EACTS) για την στεφανιαία παράκαμψη (bypass) όπου φαίνεται η αναγκαιότητα εμπειρίας και εξειδίκευσης για τους χειρουργούς που ασχολούνται με την χειρουργική της πάλλουσα καρδιάς ώστε να έχουμε τα επιθυμητά αποτελέσματα (high experienced operators).

Επίσης στις οδηγίες είναι φανερό ότι προτείνεται η χειρουργική των στεφανιαίων αγγείων με πάλλουσα καρδιά στους ασθενείς με αθηροσκληρωτική νόσο στην αορτή και σε υψηλού κινδύνου ασθενείς.

Τα χαρακτηριστικά που προτείνεται να έχει η στεφανιαία παράκαμψη (bypass) με βάση τις τελευταίες οδηγίες ESC/EACTS 2018, παρουσιάζονται στη φωτογραφία.

Το κέντρο μας τα εφαρμόζει ήδη από την έναρξη λειτουργίας του, δηλαδή πολύ πριν γίνουν αποδεκτά σαν οδηγίες.

1. Ελάχιστοι χειρισμοί στην αορτή.

2. Πάλλουσα καρδιά σε αθηρωματική αορτή.

3. Πάλλουσα καρδιά σε υψηλού κινδύνου ασθενείς.

4. Μαστική στον πρόσθιο (αναφέρεται αριστερή μαστική στον πρόσθιο αν και πλέον λέμε μαστική στον πρόσθιο, δεξιά ή αριστερή)

5. Δύο μαστικές αρτηρίες αν ο κίνδυνος από επιπλοκές στο στέρνο το επιτρέπει.

6. Skeletonized μαστικές εάν υπάρχει κίνδυνος επιπλοκών.

7. Κερκιδική αρτηρία σε μεγάλη στένωση στο στεφανιαίο αγγείο.

8. Ενδοσκοπική λήψη φλεβικών μοσχευμάτων.

9. Χωρίς χειρισμούς λήψη φλεβικών μοσχευμάτων.

10.Πλήρης επαναιμάτωση.

11.Έλεγχος της ροής στα μοσχεύματα.

Η Χειρουργική των στεφανιαίων αγγείων με πάλλουσα καρδιά είναι μια πρωτοποριακή και διεθνώς αναγνωρισμένη μέθοδος, με την οποία η στεφανιαία παράκαμψη (το γνωστό σε όλους Bypass) πραγματοποιείται με την καρδιά να πάλλεται και να λειτουργεί κανονικά. Στην κλασική Καρδιοχειρουργική, το Bypass πραγματοποιείται με την χρήση του μηχανήματος της εξωσωματικής κυκλοφορίας, που υποκαθιστά κατά την διάρκεια της επέμβασης, την καρδιά και τους πνεύμονες, διακόπτοντας την λειτουργία τους καθώς και τη ροή του αίματος σε αυτά.

Στην πρώτη μέθοδο με τη χρήση εξελιγμένων χειρουργικών εργαλείων που ονομάζονται σταθεροποιητές, επιτρέπεται η διατήρηση ακινήτων τμημάτων της επιφάνειας της καρδιάς που μας ενδιαφέρουν. Με αυτόν τον τρόπο είναι ασφαλής η παράκαμψη του μπλοκαρισμένου αγγείου την στιγμή που η υπόλοιπη καρδιά συσπάται κανονικά. Η κυκλοφορία του αίματος διατηρείται φυσιολογική (χωρίς να περνά από σωλήνες) και έτσι η επέμβαση απλοποιείται και προσομοιάζει σε κάθε άλλη επέμβαση στο ανθρώπινο σώμα.

Αντίθετα το μηχάνημα της εξωσωματικής κυκλοφορίας επιτρέπει στην καρδιά να σταματήσει και ο χειρουργός να επιτελέσει την επέμβαση χωρίς την παρουσία αίματος σε ακίνητη καρδιά. Το αίμα όμως του ασθενούς που επιστρέφει στην καρδιά, διοχετεύεται μέσω σωλήνων στη μηχανή της εξωσωματικής κυκλοφορίας και επιστρέφει πάλι μέσω σωλήνων στις αρτηρίες ώστε να διατηρείται η συστηματική κυκλοφορία. Η επανεκκίνηση της καρδιάς πραγματοποιείται με την ολοκλήρωση της επέμβασης. Η νοσηρότητα μιας τέτοιας επέμβασης φθάνει το 6-8% και κυρίως οφείλεται στην εξωσωματική κυκλοφορία.

Η διενέργεια μιας επέμβασης σε πάλλουσα καρδιά είναι αποτέλεσμα πολυετούς εκπαίδευσης και αφοσίωσης. Όλοι οι καρδιοχειρουργοί αρχικά εκπαιδεύονται στην κλασσική καρδιοχειρουργική. Είναι ο φυσικός τρόπος σκέψης κάθε χειρουργού να σταματήσει την καρδιά και να επιτελέσει το έργο του με ασφάλεια. Την τελευταία δεκαετία όμως πολλοί καρδιοχειρουργοί με σκοπό να μειώσουν της επιπλοκές που οφείλονται στην χρήση της μηχανής της εξωσωματικής κυκλοφορίας παίρνουν το ρίσκο να χειρουργούν πάνω σε ένα ζωντανό κινούμενο στόχο. Η χειρουργική των στεφανιαίων αγγείων με πάλλουσα καρδιά όπως λέγεται, αυξάνει το stress στον γιατρό ενώ μειώνει αυτό του ασθενούς, σε αντίθεση με την κλασσική καρδιοχειρουργική που μειώνει το stress του γιατρού και αυξάνει το stress του ασθενούς.

Μία καρδιοχειρουργική κοινότητα στην οποία οι περισσότεροι καρδιοχειρουργοί ακόμα και σήμερα, χειρουργούν με την κλασσική μέθοδο, είναι σχεδόν αδύνατο να αποδεχθεί εύκολα μια νέα μέθοδο. Και ενώ σε καρδιοχειρουργούς όπως ο γράφων, έχει αποδειχθεί στη καθημερινή πράξη η υπεροχή της μεθόδου της χειρουργικής της πάλλουσας καρδιάς, οφείλουμε να σεβόμαστε τα αποτελέσματα της επιστημονικής έρευνας. Αντί να χρησιμοποιηθούν πηγές που μεροληπτούν υπέρ της μιας ή της άλλης μεθόδου βασίσαμε το άρθρο αυτό σε μια ανεξάρτητη τυχαιοποιημένη μελέτη που συγκρίνει τις δύο μεθόδους.

Παρουσιάστηκε 19 Απριλίου του 2012 στο “The New England Journal of Medicine”. Είναι η μεγαλύτερη τυχαιοποιημένη μελέτη όχι μόνο στην καρδιοχειρουργική αλλά σε όλη την χειρουργική βιβλιογραφία από τον Dr. A. Lamy και τους συνεργάτες, με την ονομασία CORONARY. Στη μελέτη αυτή συμμετείχαν 4.752 ασθενείς απο 79 κέντρα 19 κρατών. Σκοπός ήταν η σύγκριση των δύο μεθόδων. Οι καρδιοχειρουργοί των κέντρων αυτών σε αντίθεση με προηγούμενες μελέτες, ήταν έμπειροι και στις δύο τεχνικές και όχι ειδικευόμενοι.

Σε σύνοψη η μελέτη CORONARY δεν βρήκε διαφορές στις δύο μεθόδους στις 30 πρώτες ημέρες όσο αφορά το θάνατο, το εγκεφαλικό αγγειακό επεισόδιο, το έμφραγμα του μυοκαρδίου ή την νεφρική ανεπάρκεια που απαιτεί αιμοκάθαρση μεταξύ των ασθενών που υποβλήθηκαν σε στεφανιαία παράκαμψη με πάλλουσα καρδιά ή την κλασική καρδιοχειρουργική μέθοδο με την χρήση εξωσωματικής κυκλοφορίας.

Υπήρχαν όμως διαφορές στην ανάγκη για μετάγγιση αίματος, επαναδιάνοιξη για μετεγχειρητική αιμορραγία, μικρότερη οξεία βλάβη των νεφρών και λιγότερες λοιμώξεις αναπνευστικού υπέρ των περιστατικών που υπεβλήθησαν σε χειρουργική των στεφανιαίων με πάλλουσα καρδιά, αλλά και ανάγκη για κάποιου είδους επανεπέμβαση (αγγειοπλαστική ή χειρουργείο) στους ίδιους ασθενείς. Δεν παρατηρήθηκε διαφορά, όπως αναμενόταν, σε νευρολογικές διαταραχές κάτι που εξηγείται γιατί οι ασθενείς με αθηρωματική αορτή έγιναν όλοι με πάλλουσα καρδιά (102 ασθενείς). Ασθενείς από χώρες όπως η Ινδία , Κίνα που προτιμούν στεφανιαία παράκαμψη με εξωσωματική ήταν κυρίως μικρού κινδύνου ασθενείς. Αντίθετα ασθενείς από χώρες της Βόρειας Αμερικής, Ευρώπης και Αυστραλίας που προτιμούν τη χειρουργική της πάλλουσας καρδιάς, είναι κατά βάση ασθενείς μεσαίου και υψηλού χειρουργικού ρίσκου.

Έτσι για πρώτη φορά βρέθηκε η τάση ασθενείς με χαμηλό ρίσκο (EUROSCORE < 3) να έχουν χειρότερα αποτελέσματα με την χρήση εξωσωματικής κυκλοφορίας και ασθενείς με μεσαίο ή υψηλό ρίσκο (EUROSCORE>3) να έχουν καλύτερα αποτελέσματα με πάλλουσα καρδιά.

Οι συγγραφείς συμπεραίνουν ότι είναι εφικτό να προτιμάται η χειρουργική της πάλλουσας καρδίας σε υψηλού και μέσου κινδύνου ασθενείς και η κλασική χειρουργική στους ασθενείς με χαμηλό κίνδυνο.

Είναι πλέον κοινά αποδεκτό ότι τα αποτελέσματα μετά τις τριάντα πρώτες ημέρες είναι εφάμιλλα. Η διαφορά έγκειται στην άμεση μετεγχειρητική περίοδο που καθορίζει όμως την όλη εξέλιξη της ανάρρωσης ειδικά σε ηλικίες υψηλού κινδύνου (>80 ετών), με χαμηλή καρδιακή παροχή, σακχαριδιαβητικούς, αναπνευστικούς, νεφροπαθείς και ειδικά αυτούς με αθηρωματική αορτή.

πηγή: blog.nowdoctor.gr

Στην κλασσική επέμβαση στεφανιαίας παράκαμψης (το γνωστό bypass στα “ελληνικά”) οι ασθενείς συνδέονται μέσω σωλήνων με μηχανή εξωσωματικής κυκλοφορίας, η οποία υποκαθιστά την καρδιά και τους πνεύμονες κατά τα διάρκεια της επέμβασης. Με τον τρόπο αυτό οι χειρουργοί μπορούν να σταματούν την καρδιά και να χειρουργούν με ακρίβεια σε μία ακίνητη καρδιά και σε καθαρό χειρουργικό πεδίο.

Την τελευταία δεκαετία έγινε μια προσπάθεια με την βοήθεια της τεχνολογίας να εξελιχθεί αυτή η αναγνωρισμένη και κλασσική χειρουργική μέθοδος. Ο στόχος ήταν να μειωθεί η επιβάρυνση του οργανισμού του ασθενούς, οι επιπλοκές της επέμβασης, ο χρόνος παραμονής στο νοσοκομείο και να επιταχυνθεί η ανάρρωση. Το αποτέλεσμα ήταν η ανάπτυξη της χειρουργικής των στεφανιαίων αγγείων (by-pass) με πάλλουσα την καρδιά.

Τι είναι το bypass με πάλλουσα καρδιά και ποια τα οφέλη του;

Μπορείτε να φανταστείτε κατά τη διάρκεια του χειρουργείου για bypass, η καρδιά να μην σταματάει να χτυπάει και το αίμα να συνεχίζει να κυκλοφορεί φυσιολογικά μέσα σε αυτή καθ όλη τη διάρκεια της επέμβασης;

Πρόκειται για μια πρωτοποριακή και διεθνώς αναγνωρισμένη μέθοδο, με την οποία η στεφανιαία παράκαμψη (Bypass) πραγματοποιείται αποκλειστικά με πάλλουσα καρδιά (OPCAB).

Το βασικό χαρακτηριστικό είναι η αποφυγή χρήσης της μηχανής εξωσωματικής κυκλοφορίας και των προβλημάτων που απορρέουν από την εφαρμογή της. Η εξειδικευμένη εκπαίδευση, η απαραίτητη χειρουργική εμπειρία στην συγκεκριμένη τεχνική, σε συνδυασμό με τις τεχνολογικές εξελίξεις και τα εξελιγμένα χειρουργικά εργαλεία, μας επιτρέπουν να διατηρούμε ακίνητα τμήματα της επιφάνειας της καρδιάς στα οποία πρέπει να πραγματοποιηθεί το by-pass. Με ακίνητη την περιοχή που μας ενδιαφέρει, είναι ασφαλής η παράκαμψη του προβληματικού αγγείου την στιγμή που η υπόλοιπη καρδιά συσπάται κανονικά. Με την OPCAB διατηρείται η φυσιολογική κυκλοφορία του αίματος (χωρίς αυτό να περνά από σωλήνες), συντηρείται η φυσιολογία του οργανισμού και η επέμβαση απλοποιείται και επιβαρύνει τον ασθενή τόσο όσο κάθε άλλη μη καρδιοχειρουργική επέμβαση.

Πρόσφατη τυχαιοποιημένη έρευνα που δημοσιεύθηκε στο NEJM τον Απρίλιο του 2012 με 4752 ασθενείς από 79 καρδιοχειρουργικά κέντρα σε 19 χώρες συνέκρινε τα αποτελέσματα της χειρουργικής πάλλουσας καρδιάς με την κλασική στις 30 πρώτες μετεγχειρητικές ημέρες. Τα αποτελέσματα επιβεβαιώνουν τον μικρότερο βαθμό μετάγγισης, επανεπέμβασης για αιμορραγία, αναπνευστικής και νεφρικής ανεπάρκειας. Οι συγγραφείς συμπεραίνουν ότι είναι προτιμότερο οι ασθενείς μέτριου και υψηλού κινδύνου να χειρουργούνται με πάλλουσα καρδιά.

Τα οφέλη από την μέθοδο αυτή είναι:

–Μειωμένη ανάγκη για μετάγγιση αίματος,

–Μικρότερος χρόνος χειρουργείου και παραμονής στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας,

–Λιγότερες μετεγχειρητικές επιπλοκές στο αναπνευστικό σύστημα και τους νεφρούς

–Μείωση αρρυθμιών όπως την πολύ συχνή μετεγχειρητική κολπική μαρμαρυγή

-Σχεδόν εξάλειψη του κινδύνου εγκεφαλικού επεισοδίου και λοιπών νευρολογικών διαταραχών.

Ποιοι ασθενείς ωφελούνται περισσότερο με τη νέα αυτή μέθοδο;

– Οι άνθρωποι που είναι μεγαλύτεροι των 75 ετών

– Οι Γυναίκες

– Οι Διαβητικοί

– Οι ασθενείς με αθηρωματική αορτή

– Οι Νεφροπαθείς

– Οι άνθρωποι που παρουσιάζουν δυσλειτουργία της αριστερής κοιλίας

– Οι ασθενείς με χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια

– Οι Ασθενείς υπό αντιαιμοπεταλλιακή αγωγή

– Οι άνθρωποι με περιφερική αγγειοπάθεια.

– Οι άνθρωποι που δεν δέχονται αίμα για θρησκευτικούς λόγους

– Οι χρήζοντες επανεπέμβασης.

Η συγκεκριμένη μέθοδος έχει εμπλουτισθεί με την χρήση μόνο αρτηριακών μοσχευμάτων (των δύο εσω μαστικών αρτηριών) που αποδεδειγμένα αντέχουν περισσότερο χρόνο, με σύνθετα μοσχεύματα που παρασκευάζονται από τα αρτηριακά μοσχεύματα και το κυριότερο με αποφυγή χειρισμών στην αορτή που όταν είναι αθηρωματική μπορεί να είναι η αιτία ισχαιμικών εγκεφαλικών επεισοδίων. Στην πράξη έχουμε καταφέρει οι ασθενείς να μένουν από 10-24 ώρες στη μονάδα εντατικής θεραπείας και τέσσερεις με έξι ημέρες στο θάλαμο νοσηλείας.

Η πρωτοποριακή αυτή μέθοδος εφαρμόζεται με απόλυτη επιτυχία στο Κέντρο Χειρουργικής Πάλλουσας Καρδιάς του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, υπό την Διεύθυνση του καρδιοχειρουργού κ. Βασιλείου Κωτσή. Οι εξειδικευμένοι και έμπειροι Καρδιοχειρουργοί του Κέντρου, τα εξελιγμένα χειρουργικά μηχανήματα και η ύπαρξη ειδικής Καρδιοχειρουργικής ΜΕΘ στο ιατρικό Κέντρο Αθηνών, υποστηρίζουν συνολικά τη νέα αυτή μέθοδο, προσφέροντας πλήρη ασφάλεια και άριστα αποτελέσματα για τον ασθενή. Το Κέντρο στο σύνολο των περιστατικών του και ανεξάρτητα από τη βαρύτητά τους, παρουσιάζει νοσηρότητα και θνητότητα μικρότερη από μεγάλα και αναγνωρισμένα κέντρα του εξωτερικού, στοιχεία που το καθιστούν σημείο αναφοράς στην Ελλάδα στην εφαρμογή αυτής της μεθόδου.

πηγή: iatropedia.gr

Μεγάλος αριθμός επιτυχημένων επεμβάσεων έχει ήδη πραγματοποιηθεί ένα χρόνο μετά την έναρξη λειτουργίας της Καρδιοχειρουργικής Κλινικής-Κέντρου Χειρουργικής Πάλλουσας Καρδιάς στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, μεταξύ αυτών περισσότερες από 120 επεμβάσεις αμιγούς στεφανιαίας παράκαμψης (Bypass).

Η κλινική λειτουργεί ως πρότυπο κέντρο, υπό τη διεύθυνση του καρδιοχειρουργού κ. Βασίλειου Κωτσή, M.D., όπου πραγματοποιούνται όλες οι καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις με ιδιαίτερη έμφαση σε επεμβάσεις στεφανιαίων αγγείων με πάλλουσα καρδιά (bypass). Σε διεθνές επίπεδο οι επεμβάσεις αυτές πραγματοποιούνται μόνο από εξειδικευμένους καρδιοχειρουργούς και σε επιλεγμένα κέντρα.

Η ιδιαιτερότητα της συγκεκριμένης τεχνικής έγκειται στο ότι αποφεύγεται η χρήση της μηχανής εξωσωματικής κυκλοφορίας (μηχανή που υποκαθιστά την καρδιά και τους πνεύμονες) όπως και οι επιπλοκές που απορρέουν από τη χρήση της. Διατηρείται, δηλαδή, η συνεχής λειτουργία της καρδιάς και των πνευμόνων όπως σε κάθε άλλη μη καρδιοχειρουργική επέμβαση. Εξελιγμένοι τεχνολογικά μηχανισμοί σταθεροποιούν τμήματα της καρδιάς, με αποτέλεσμα ο χειρουργός να έχει τη δυνατότητα να χειρουργεί, ενώ η υπόλοιπη καρδιά πάλλεται. Επιπλέον, ιδιαίτερη σημασία δίνεται στη χρήση αρτηριακών μοσχευμάτων που σύμφωνα με τις νεότερες μελέτες εξασφαλίζουν καλύτερα μακροχρόνια αποτελέσματα. Τα μοσχεύματα επιλογής, ειδικά για την επαναιμάτωση του αριστερού αγγειακού δικτύου της καρδιάς είναι οι δύο έμμισχες μαστικές αρτηρίες και η κερκιδική αρτηρία.

Με τη συγκεκριμένη τεχνική μπορούν να υποβληθούν σε επέμβαση bypass, με ελαχιστοποιημένες πιθανότητες επιπλοκών, ασθενείς υψηλού κινδύνου, όπως διαβητικοί, νεφροπαθείς, ασθενείς μεγαλύτεροι των 75 ετών, με αθηρωματική αορτή, με δυσλειτουργία της αριστερής κοιλίας, με χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, με περιφερειακή αγγειοπάθεια, γυναίκες, καθώς και όσοι βρίσκονται υπό αντιαιμοπεταλιακή αγωγή μετά από οξύ στεφανιαίο επεισόδιο, όσοι δε δέχονται αίμα για θρησκευτικούς λόγους ή χρειάζονται επανεπέμβαση (Redo).

Τα αποτελέσματα των επεμβάσεων, με αυτήν την τεχνική στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, είναι εφάμιλλα και σε αρκετές περιπτώσεις καλύτερα σε σχέση με τα αποτελέσματα αντίστοιχων μεγάλων κέντρων του εξωτερικού. Οι ασθενείς που υποβάλλονται στις συγκεκριμένες επεμβάσεις παραμένουν συνολικά 6 ημέρες στο νοσοκομείο, δηλαδή 2-3 μέρες λιγότερο σε σύγκριση με τα διεθνή δεδομένα. Η παρακολούθηση των ασθενών γίνεται ηλεκτρονικά με Τηλεμετρία, δηλαδή με μικρές φορητές συσκευές με συνεχή ηλεκτρονική καταγραφή ηλεκτροκαρδιογραφήματος, αρρυθμιών, σφύξεων και οξυγόνωσης ανεξάρτητα αν ο ασθενής είναι κατακεκλιμένος ή σε κίνηση.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, στα μέχρι τώρα αποτελέσματα δεν έχουν παρουσιασθεί μείζονες επιπλοκές όπως εμφράγματα μυοκαρδίου, λοιμώξεις αναπνευστικού, λοιμώξεις χειρουργικών τραυμάτων και αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, ενώ σε διεθνές επίπεδο, οι επιπλοκές αγγίζουν ποσοστό 3-6%. Κατά μέσο όρο έχει περιορισθεί η μετάγγιση αίματος σε λιγότερο από μία μονάδα ανά ασθενή, ενώ το ποσοστό θνητότητας ήταν 1% και οφειλόταν σε μη καρδιακά αίτια, ενώ στο εξωτερικό το αντίστοιχο ποσοστό κυμαίνεται μεταξύ του 1,5% και του 3%.

«Το άρτια εκπαιδευμένο προσωπικό, οι υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών στα χειρουργεία, στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας αλλά και στον όροφο, με τη συνεχή τηλεμετρία και παρακολούθηση των ασθενών, εγγυώνται ότι θα υπάρξει συνέχεια στα άριστα αποτελέσματα του κέντρου χειρουργικής πάλλουσας καρδιάς», δήλωσε ο κ. Βασίλειος Ν. Κωτσής, Διευθυντής της Καρδιοχειρουργικής Κλινικής του Κέντρου Χειρουργικής Πάλλουσας Καρδιάς.